حضرت سیّد الشهداء-روحی فداه-در دعای عرفه می‌فرماید:«خداوندا!تویی که خانۀ دل دوستانت را از غیر خود پرداختی و آن را از اغیار بیگانه خالی ساختی تا بجز دوستی تو در آنجا نباشد و رو به غیر تو نیاورند و بجز تو را نشناسند».
فرق روان مندی و ما بعد الطبیعه این است که ما بعد الطبیعه عهده‌دار تفسیر پدیدارهائی است که روح‌شناسان از آن سخن گفته‌اند، به این طریق که روح را تحت تأثیر قوای قوی‌تر و برتر از قوای نفس انسانی می‌داند در حالی که روان مندی عهده‌دار تفسیر روح تحت تأثیر ارواح مردگان در جهان مادی است.
روان مندی نظر کسانی است که می‌گویند: روح بعد از مرگ بدن، به صورت جسم بخاری لطیف باقی می‌ماند، بطوری که با چشم دیده نمی‌شود و فقط در مواقع خاصی تحت تأثیر عوامل خاصی ظاهر می‌شود.
در قرآن روح به چند معنی آمده است: اول آنچه موجب زندگی بدن است. دوم به معنی امر. سوم به معنی وحی، چهارم به معنی قرآن، پنجم به معنی رحمت، ششم به معنی جبرئیل.
سخنان حکمت‌آمیز در مجموعه‌هایی به‌نام «اندرزنامه» یا «پندنامه» گردآوری شده است و هرچند برخی از آنها متعلق به سده‌های نخستین اسلامی است، ولی شکی نیست‌آنها مربوط به ایران پیش از اسلام است. مهم‌ترین این پندنامه‌ها که متن پهلوی، یا برگزیده‌هایی از آن، یا لااقل عناوین آنها در دست است، اینهاست: اندرز آذرپاد مهر اسپندان؛ اندرز زرتشت پسر آذرپاد مهر اسپندان؛ اندرز آذرپاد زرتشتان نوة آذرپاد مهر اسپندان، که این به ترتیب موبد موبدان ایران در روزگاران شاپور دوم بوده‌اند.
نقش بستن صورت ها در چشم ممتنع است. حق درباره صور آینه ها و صور خیالی این است که آنها نقش بسته (منطبع) [در آیینه و خیال و...] نیستند، بلکه آنها بدن هایی (صیاصی) آویزان [در عالم مثال] بدون محل و [قائم به خویش] هستند. آن بی مکان ها مظهرهایی دارند که در مظهرهای خود نیستند و مثلاً مظهر صور آیینه، خود آیینه است اما صور آیینه، آویزان، بی مکان و بی محل اند. مظاهر صور خیالی همان قوه خیال است اما آن صور، آویزان (معلق)اند.
هستی دارای مبدئی است که از آن آغاز می شود و دارای معادی است که به آن بازمی گردد. مراتب آغاز وجود پس از ذات واجب تعالی، مرتبه عقول است که از عقل اول آغاز، و به عقل فعال ختم می شود.
نفوس افلاک مجرد بوده و جهت انطباع ندارند، و گویا قائل به این قول خیال فلک را به حس آن و بر عکس الحاق نموده است؛ زیرا نشئه حسیه فلک دارای لطافت است و خیال فلک در تمام جسد آن سریان دارد.