فایلستان

خواصّ مثلّث قائم الزّاویه و ضلع آن و اجزاء ضلع مزبور وَتر زاویه قائمه و مربّع آن جذر صحیح و شکسته شکل عروض مربّع صحیح نداشتن کسر در حالت مجرّد و حالت مرکّب مربّع عدد صحیح و کسر مربّع قطر مربّع ضعف مربّع ضلع مربّع نسبت قطر به ضلع و مثنّاة بالتّکریرشدن آن نسبت مربّع به مربّع شکل حمار عقیده به این که دایره و مثلّث و اشکال نظیر آن دو در واقع اشکالی دندانه دار است و چشم در دیدن آنها خطا می کند قطر مربّع آن را به دو مثلّث قائم الزّاویه تقسیم می کند توقّف رسم مثلّث متساوی الاضلاع بر رسم دایره اشکال بیضوی و نظایر آن که زاویه ندارند اثبات دایره و کره به طریق حرکت فقط مبتنی بر اصل اتّصال اجزاست; و امثال این قضایا و اصول و مفاهیم را در مقدّماتی که برای اثبات مدّعای خویش چیده به کار گرفته است. تا به گفته وی مواجهه با آنها ذهنهای ناظران را ورزیدگی بخشد و بر هوشمندی شان بیفزاید وخردهای اندیشه وران را به جنبش درآورد و…

بفرموده امام باقر (ع) (در روح و نهاد انسان) ثابت و باقیست که ما از آن به معرفت فطری یاد می‌کنیم.

و از اینجا معنای‌ (أَنْ تَقُولُوا ...) و بطلان ادعای غفلت نیز روشن می‌شود.

نور حق است احمد و لمعان و نور

از نبی در اولیاء دارد ظهور

هردلی پرتوپذیر است از نبی‌

چون مه از خور مستنیر است از نبّی‌

هرچه امروز حاصل ما نیست

طلب آن مکن که فردا نیست

گر در اینجا ندیده ای او را

رؤیت او تو را در اینجا نیست

حق به حق بین که ما چنین دیدیم

دیده ای کان ندید بینا نیست

وانکه حق را به خویشتن بیند

دیده اش بر کمال گویا نیست

هر که گوید که حق به خود بیند

این سعادت ورا مهیا نیست

گر چه آبند قطره و دریا

قطره در وصف همچو دریا نیست

تا احَبّ للّه آیی در حسیب‌

کز درخت احمدی با اوست سیب‌

تا که ابْغَض للَّه آیی پیش حق‌

تا نگیرد بر تو رشک عشق دق‌

حق آن است که وجود را حقیقتی واحد و درجات مختلف است; و افراد آن به لحاظ حقیقت و ذات با یکدیگر اختلافی ندارند; بلکه اختلاف آنها ناشی از هویّتهای آنهاست که اموری زائد برحقیقت وجود نیست; چراکه تعیّن و تمیّز در هویّتها به نفس هویّتهای آنهاست; که در سنخ حقیقت با یکدیگر هماهنگی دارند; و پاره ای بر پاره ای دیگر از حیث ذات و حقیقت تقدّم دارند و این تقدّم ناشی از گونه های اختلافهای تشکیک انگیز است ـ از اولویّت و عدم آن و تقدّم و تأخّر و قوّت و ضعف ـ پس وجودی که آن را سبب نیست از موجودات دیگر به موجودیّت سزاوارتر است; و به تقدّمی ذاتی مقدّم است بر تمام موجودات; بلکه تمامی موجودات همچون سایه ها و رشحاتی هستند برای نور هستی او و دریای نیکی و بخشندگی او. همچنین تمام وجودات عقلی مقدّم اند بر آنچه پس از آنها می آید; و وجود جوهر مقدّم است بر وجود عرض.

منزلی دیگر است،ره روان را و حالتی دیگر است محبان را،اما تا با شمشیر مجاهدت در راه شریعت کشته نشوی و به آتش محبت سوخته نگردی مسلم نیست که در این باب شروع کنی و نگر تا اعتقاد نکنی که آتش همین چراغست،که تو دانی و بس،که کشتگان حق دیگرانند و کشته‌شدگان خلق دگران، و سوختن بآتش عقوبت دیگر است، و سوختن بآتش محبت دیگر،پیر بزرگوار گفت من چه دانستم که این دود آتش داغ است،من پنداشتم که هر کجا آتشی است چراغ است،من چه دانستم که در دوستی، کشته را گناهست و قاضی خصم را پناهست،من چه دانستم که حیرت بوصال تو طریق است،و ترا او بیش جوید که در تو غریق است.

هر گه که بخرابه ای بر گذشتی توقّف کردی بزاری بنالیدی و رفتگان آن منزل یاد کردی گفتی: کجااند ایشان که این بنا نهادند و از آن مسکن ساختند دل بدادند و مال و جان درباختند تا آن غرفه ها بیاراستند چون دل برآن نهادند و چون گل بر بار بشکفتند از بار بریختند و در گل خفتند.

وانچه مانده در آخر منزل     

ضرب کن در شش و درج میدان

کردگارا به بی‌نیازی خویش

به کریمی و کارسازی خویش

به سهی‌قامتان گلشن ناز

به ملامت‌کشان کوی نیاز

به صفات جلال و اکرامت

نظر خاص و رحمت عامت

به سلاطین مسند تحقیق

یالکان مسالک توفیق

به اسیران و زاری ایشان

به غریبان و خواری ایشان

به نوازندگان عالم گل

که هنوز ایمن‌اند از غم گل

به سفرکردگان عالم خاک

کز جهان رفته‌اند با دل چاک

به رسولی که نعت اوست کلام

سیدالمرسلین علیه سلام

نظری جانب هلالی کن

دلش از مهر غیر خالی کن

حشر او با رسول کن یا رب

این دعا را قبول کن یا رب

در امان دار پیش آن مولی

تا نبیند عقوبت عقبی

چون به عزم رحیل زین منزل

به حریم فنا کشد محمل

در ره مرگ باشدش همراه

هادی لااله‌الاالله