فایلستان

رحم بر یار کی کند هم یار

آه بیمار کی شنود بیمار

اشک‌های بهار مشفق کو

تا ز گل پر کنند دامن خار

اکثروا ذکر هادم اللذات

بشنوید از خزان بی‌زنهار

غار جنت شود چو هست در او

ثانی اثنین اذ هما فی الغار

ز آه عاشق فلک شکاف کند

ناله عاشقان نباشد خوار

فلک از بهر عاشقان گردد

بهر عشقست گنبد دوار

نی برای خباز و آهنگر

نی برای دروگر و عطار

آسمان گرد عشق می‌گردد

خیز تا ما کنیم نیز دوار

مدتی گرد عاشقی گردیم

چند گردیم گرد این مردار

چشم کو تا که جان‌ها بیند

سر برون کرده از در و دیوار

در و دیوار نکته گویانند

آتش و خاک و آب قصه گزار

چون ترازو و چون گز و چو محک

بی‌زبانند و قاضی بازار

عاشقا رو تو همچو چرخ بگرد

خامش از گفت و جملگی گفتار

در نقلی، آمده است که فرمودند: «مرگ، از شما آغاز نشده و به شما نیز پایان نخواهد یافت.چنانچه این دوست شمابه سفرمی رفت، از شمادورمی شد، اکنون بپندارید که به یکی از سفرها رفته. اگر او باز نگردد (که نخواهد آمد) شما به سوی او خواهید رفت».و البته تردیدی نیست که این سفر، جز کوچ زیبای یک پرنده مهاجر نیست; کوچی که از جانب دنیای دیگر هدایت شده: «وَ تَرَحَّلوُا فَقَدْ جُدَّبکُمْ»; از دنیا کوچ کنید که برای کوچ دادنتان تلاش می کنند. ونیز مهاجر، هر آن به انتظار نشسته است; چرا که: «الرَّحیلُ وَ شیکٌ»; کوچ کردن نزدیک است. و این انتظاری است که هر «آنِ» آن، یک عمر است به قدر سرعت یک «آن»: «وَ اِنَّ غایةً تَنْقُصُها اللَّحْظَةُ»; آنات و لحظاتی که در قالب ساعات، روزها، ماه ها و سال های عمر آدمی، شتابان در حرکت است و به پیش می رود; که فرمود: «فَاِنَّ غَداً مِنَ الْیُومِ قَریبٌ. ما اَسْرَعَ السّاعاتِ فی الیَوْمِ، وَاَسْرعَ الاَیّامَ فِی الشَّهْرِ و اَسْرَعَ الشُّهُورَ فی السَّنَةِ، وَ اَسْرَعَ السِّنینَ فِی الْعُمرِ»; فردا به امروز نزدیک است. وه که چگونه ساعت ها در روز، و روزها در ماه، و ماه ها در سال، و سال ها در عمر آدمی شتابان می گذرد!

هر حقی را حقیقتی است . و حق چون آفتاب است و حقیقت چون روشنایی است ، و حق چون چشم است و حقیقت چون بینایی . و حق و حقیقت چنانست که بصر و بصیرت.

مشتی خاک را چه اهلیّت آن بود که سکّان حظائر قوس و خطباء منابر انس پیش وی سجده کنند.

نه نه ،که آن مرتبت و منقبت و منزلت نه دربان گل را بود که آن سلطان دل را بود.

دنیا بستر حرکت تکاملی و زمینه‌ساز فعلیت یافتن استعداد‌های وجودی انسانی است. دنیا مزرعه آخرت و منزلی از منازل سالکین است. آدمیان، مسافرین هستند که باید از این گذرگاه عبور کنند تا به سعادت حقیقی خویش برسند. از این رو، انسان، ناگزیر باید در بعد فردی و اجتماعی با رعایت کردن قوانین الهی و حقایق انسانی و اخلاقی، سعادت دنیایی و آخرتی خود را تأمین و تضمین کند.

رفتیم بقیه را بقا باد

لابد برود هر آنک او زاد

پنگان فلک ندید هرگز

طشتی که ز بام درنیفتاد

چندین مدوید کاندر این خاک

شاگرد همان شدست کاستاد

ای خوب مناز کاندر آن گور

بس شیرینست لا چو فرهاد

آخر چه وفا کند بنایی

کاستون ویست پاره‌ای باد

گر بد بودیم بد ببردیم

ور نیک بدیم یادتان باد

گر اوحد دهر خویش باشی

امروز روان شوی چو آحاد

تنها ماندن اگر نخواهی

از طاعت و خیر ساز اولاد

آن رشته نور غیب باقیست

کانست لباب روح اوتاد

آن جوهر عشق کان خلاصه‌ست

آن باقی ماند تا به آباد

این ریگ روان چو بی‌قرارست

شکل دگر افکنند بنیاد

چون کشتی نوحم اندر این خشک

کان طوفانست ختم میعاد

زان خانه نوح کشتیی بود

کز غیب بدید موج مرصاد

خفتیم میانه خموشان

کز حد بردیم بانگ و فریاد

همیشه داغ دل دردمند من تازه است

که شب خموش نگردد چراغ بیماران

داور آن نفیر خواهان تویی، و داد ده آن فریاد جویان تویی، و دیت آن کشتگان تویی، و دستگیر آن غرق شدگان تویی، و دلیل آن گم شدگان تویی، تا آن گم شده کجا با راه آید و آن غرق شده کجا با کران افتد، و آن جانهای خسته کی بیاساید و آن قصه نهانی را کی جواب آید، و آن شب انتظار ایشان را کی بامداد آید.

بر لوح زمانه نیست یک حرف صواب

از حرفه حرف خوانیش روی بتاب

بی گوش و زبان چه خوش بود فهم خطاب

زین خامش گویا که کتاب است کتاب

«مرگ» حرکتی حتمی و مستمر از دار مَمّر به سوی دارمَقّر است: «الدُّنیا دارُ مَمَّر لا دارُمَقَرٍّ»و حرکتی است که با هر نَفَس، انسان را به سوی خود می خواند: «نَفَسُ المزء خُطاهُ اِلی اَجَلِهِ» حرکتی که پرده از پیوند لحظه ها با زندگانی کوتاه دنیوی برمی دارد: «وَ اَنَّ غایَةً تَنْقُصُها اللَّحَظةُ»زندگی کوتاهی که گذشتن لحظه ها از آن می کاهد.