دیده ظاهر که همانا چشم سر است به جهت شدت تشعشعات خورشید توان دیدن مستقیم نور خورشید را ندارد ولی همین شدت نور را می توان با واسطه و انعکاس آن در آب مشاهده کرد.هر گاه نور خورشید به آب بتابد روشنی آن کمتر شده و قابل مشاهده و باعث افزایش ادراک می گردد و جرم آفتاب به آسانی دیده خواهد شد.
وجود جمله موجودات هستی و پیدایش آنها در جهان مادی به واسطه نور ذات حق می باشد با چنین نگرشی با جهان هستی چگونه می توان تصور کرد که ذات حق به واسطه وجود عالم هستی پیدایی و نمود خواهد داشت.
چون عقل آدمی توان دیدن انوار الهی را ندارد به کسی که طالب مشاهده حق است بگو برای مشاهده جمال حق بدنبال چشمی دیگر باش زیرا با چشم و عقل و استدلال نمی توان خدا را درک کرد و تنها با چشم دل و با تزکیه و تصفیه نفس و با راهنمایی پیر کامل این امر تحقق می یابد.
دنیا و هر آنچه در اوست همگی نمودها و جلوه های ذات الهی است و حق نیز به خاطر شدت و غایت پیدایی، در موجودات عالم پنهان می باشد همان طور که در نصف النهار به دلیل شدت نور آفتاب چشم از درک آفتاب ناتوان است.
دَوْر در لغت به معنی گشتن و چرخیدن و در اصطلاح فلسفه هر گاه معلولی دارای علت باشد و آن علت خود معلول علتی دیگر باشد و همین امر ادامه یابد تا به علت اول رسد، گویند دور حاصل شده است.تسلسل در لغت به معنی زنجیر و زنجیر حلقه در حلقه است. و در اصطلاح فلسفه هر گاه معلولی دارای علتی باشد که این علت دارای علتی دیگر و علت ثانی خود دارای علتی ثالث باشد و این امر تا بی نهایت ادامه داشته باشد و هیچگاه به علت اول برنگردد، این عمل را تسلسل گویند.فلاسفه دو اصل دور و تسلسل را باطل می شمارند و از آن استفاده کرده خدا را اثبات می کنند.بنا بر این فیلسوف زمانی به علت اصل دَوْر راه به جایی نمی برد و مرتب سیر معکوس را طی می کند و به جای اول می رسد و متوقف می شود و زمانی هم بخاطر این که علت ها یکی بعد از دیگری زنجیروار پشت سر هم خود نیازمند علتی دیگرند و اصل تسلسل را به وجود می آورند زندانی اصل تسلسل گشته است و رهایی ندارد.
کسی که از کثرت عبور کرده و به وحدت رسیده باشد یا به عبارتی از مظاهر صوری و مادی گذشته و به مقام توحید دست یافته باشد در تمام موجودات هستی، حق را مشاهده می کند و در دیدن اشیاء اولین نگاهش بر نور وجود خداوند هستی بخش می باشد زیرا حق را حقیقت اشیاء می داند.
پاک بازان بساط مردی، صدرنشینان صفۀ دردمندی بحر آشامان تشنه جگر دست افشانان بی‌پا و سر،سرگشتگان جادۀ سلامت،و منزویان کنج ملامت،زنده پیلان ژنده‌پوش و زنده دلان صاحب هوش،خرقه پوشان خانقاه قدس و باده نوشان بزمگاه انس.
حرکت آفتاب را در بیوت و بروج گوناگون عیدها است مثلا روز نزول آفتاب ببرج حمل عید اول است که شبانه‌روز مساوی و هوا معتدل شود و صدها خاصیت دیگر که بیت حیات است. روز اول نزول آفتاب را به برج سرطان عید دوم گویند که اول تابستان است و روز اول نزول آفتاب را به برج میزان عید سوم نامند که فصل پائیز است با تمام خواص طبیعی آن.البته عید چهارم هم با شروع فصل زمستان است و بهر حال این عیدها مربوط به فصول چهارگانه است که البته هر فصلی خاصیتی دارد.