فایلستان

نفس ناطقه در کنار قوایی ظاهری چون سمع، بصر، لامسه، شامه و ذائقه، واجد قوای باطنی است. سهروردی به تبع حکمای مشایی ابتدا در آثار مختلف خود، پنج قوه باطنی برای نفس ناطقه برمی شمارد. اول حس مشترک است و آن قوه ای است که جامع و قابل همه ادراکات محسوس است؛ دوم قوه خیال است که خزانه حس مشترک به شمار می آید؛ سوم قوه وهم است که براساس محسوسات بر امور غیرمحسوس حکم می کند و پیوسته در نزاع با عقل است؛ چهارم قوه حافظه است به منزله خزانه وهم، و پنجم متخیله است که به ترکیب صور می پردازد و غیر از خیال است؛ زیرا علاوه بر اینکه صور را داراست، ترکیب آنها را نیز بر عهده دارد. اگر عقل، متخیله را در اختیار خود بگیرد، مفکره نامیده می شود.