فایلستان

به واسطۀ همین طبقۀ دخان است که ستاره های «ذوذوابه» دیده می شود؛‏‎ ‎‏چون گاهی بعضی از ستاره ها دیده می شوند که گویا زلفهای پریشان در اطراف دارند و‏‎ ‎‏آن در حقیقت قسمتی از همان دخان است که به جهت مجاورت با آتش، آتش گرفته و‏‎ ‎‏اجزاء متراکم ارضیه مشتعل شده اند و کوکبی که محاذی با آن قرار دارد «ذوذوابه» دیده‏‎ ‎‏می شود. و اگر کوکب، محاذی با اول آن اجزاء مشتعله قرار گیرد از دور چنین دیده‏‎ ‎‏می شود که گویا کوکب دم دارد.‏همچنین گاهی در آسمان یک چیز نورانی مانند نیزه و یا چیزی مثل عماد و استوانه‏‎ ‎‏دیده می شود در صورتی که نازک باشد به آن نیزک ـ معرّب نیزه ـ و اگر کلفت باشد به‏‎ ‎‏آن عماد گویند.‏‏گاهی ما در آسمان شهاب می بینیم و علت آن این است که مقداری از دخان جمع‏‎ ‎‏شده و یک قسمت آن آتش گرفته و سوخته و محو می شود و قسمت دیگر شعله ور‏‎ ‎‏می گردد و به نظر ما چنین می رسد که تند آمد و رفت و از دید ما غائب شد و در‏‎ ‎‏حقیقت یک طرف سوخته و محو می شود و وقتی آتش به طرف دیگر سرایت می کند‏‎ ‎‏به نظر ما می رسد که حرکت دارد، پس مادۀ همۀ اینها همان دخان است.‏‏برای نار، یک طبقه است و کرۀ نار به تبع حرکت فلکی که با آن مماس است‏‎ ‎‏حرکت می کند و تبعیت آن را در حرکت از حرکت «ذوذنب» کشف کرده اند؛ زیرا از‏‎ ‎‏اینکه دیده می شود که کوکب ذوذنب طلوع نموده و غروب می کند و گاهی در یک‏‎ ‎‏جای آسمان است و گاهی در جای دیگری از آن است، معلوم می شود که دخان هم‏‎ ‎‏حرکت می کند و باید حرکت دخان به تبع حرکت کرۀ نار باشد، بنابراین کرۀ نار به تبع‏‎ ‎‏فلک حرکت نموده و حرکت فلک باعث حرکت کرۀ نار، که مجاور با اوست، می شود.‏نار را اصل اصیلی از عناصر دانسته اند.