فایلستان

مقابله با بی نظمی و کهولت (آنتروپی): این کلمه ریشه در ترمودینامیک دارد و بیانگر حالتی است که همة عناصر نظام در حداکثر بی نظمی قرار دارند و نظام روبه از هم گسیختگی و نابودی پیش می رود. به این ترتیب، برای نظام‌های باز، مفهوم حداکثر بی نظمی به معنای مرگ است. حداکثر بی نظمی در یک سازمان رسمی، یعنی نداشتن اطلاعات کامل برای ادارة نظام‌ها یا حداکثر وضعیت بی سامانی. برای این‌که یک نظام به حیات خود ادامه دهد، باید بتواند با چنین وضعیتی مقابله نماید و بی نظمی را مهار کند. عدم مهار حجم عظیم اطلاعاتی که در نظام اجتماعی تولید می‌شود، موجبات بی نظمی و نابودی آن را فراهم می سازد. بنابراین، نظام باید با این بی نظمی مقابله کند. تنها عنصری از نظام اجتماعی که وظیفة گردآوری، بسته‌بندی، ذخیره، بازیابی، یا به عبارت دیگر وظیفة مدیریت و سازماندهی این اطلاعات را برعهده دارد عنصر کتابداری و اطلاع‌رسانی است، که از منظری دیگر خود نیز به عنوان یک نظام، دارای عناصری با ویژگی ها و وظایف خاص خود است. کتابداری و اطلاع‌رسانی با تمامی فعالیت‌های وابسته‌اش (یعنی سازماندهی منابع، نظیر فهرست‌نویسی، رده‌بندی، نمایه‌سازی، سندداری، آماده‌سازی داده‌ها، بازیابی اطلاعات، و خدمات گستردة مرجع) به دنبال مرتفع‌ساختن همین بی سامانی است. کتابخانه به عنوان یک نظام، در درون خود نیز این بی نظمی را مهار می‌کند و برای مهار آن مقدار از بی نظمی که ممکن است با ورود هر منبع جدید به کتابخانه ایجاد شود، شیوه‌هایی را برگزیده است که به مجموعة این شیوه‌ها «سازماندهی منابع» اطلاق می شود. کتابخانه از این واقعیت آگاهی کامل دارد که متوقف‌شدن سازماندهی، برابر با بی نظمی است و هر منبع جدیدی که به کتابخانه وارد می شود، مادامی که سازماندهی نشده باشد، نظام کتابخانه و به دنبال آن نیز نظام اجتماعی را به سمت بی نظمی، ازهم‌گسیختگی و نابودی هدایت خواهد کرد. از این اصل می توان چنین نتیجه گرفت که در نظام کتابخانه، مفهوم سازماندهی- فارغ از روش‌ها و انواع آن- به عنوان یک کارکرد و ابزار حیاتی در مهار بی نظمی، همیشه در زندگی بشر مطرح بوده و خواهد بود.