فايلستان

ديدن مرگ اشخاص با ديده بصيرت ، و ياد كردن از مرگ خويش ولي با قدرت تفكر از بهترين عوامل بيدار كننده ، و وسائل رشد و كمال است به چشم بصيرت نظر كن ، و از خواب غفلت بيدار شو ، و به گوش هوش بشنو ، اي غافل از سبب هستي و ايجاد خود ، و بي خبر از عاقبت حال و عقبات مآل و معاد خود .

اي خيالي كه به دل مي‌گذري

ني خيالي ني پري ني بشري

اثر پاي تو را مي‌جويم

نه زمين و نه فلك مي‌سپري

گر ز تو باخبران بي‌خبرند

نه تو از بي‌خبران باخبري

مونس و يار دلي يا تو دلي

تو مقيم نظري يا نظري

ايها الخاطر في مكرمه

قف زمانا بخداء البصر

لا تعجل به مرور و نوي

بدل الليل بضؤ السحر

حسن تدبيرك قد صاغ لنا

الهيولي به حسان الصور

«تلاوت زبان آن است كه قرآن را به همان‌گونه كه خداوند مرتب ساخته، ترتيل گونه بخواند. تلاوت جسم آن است كه آداب معاملات را بر تفصيل خود در اعضايى كه بر سطح بدنش است، رعايت كند. تلاوت نفس آن است كه به اسما و صفات خدا تخلق يابد. تلاوت قلب، اخلاص و فكر و تدبر، تلاوت روح، توحيد، تلاوت سرّ، اتحاد، و تلاوت سرّ السر، تنزيهى است كه در القا از جانب او - جلّ وعلا- بر او وارد مى‌گردد».

تن آدمى همچون ساحل و هستى و جهان آفرينش دريايى است كه فيض وبخشش الهى و اسماءِ الهى همچون باران به حكم ﴿علّم آدم الاسماء كلّها﴾خداوند بر بندگان خود مى بارد.دل  براى علم كه قطره هاى باران است مانند يك ظرف است كه همه علوم و معارف حقيقى و الهى را در خود جاى مى دهد و صدف علم دل، حروف و الفاظ مى باشد زيرا حروف و الفاظ همچون صدفى هستند كه علوم حقيقى و معانى را در خود تربيت و پرورش مى دهند.

هستى و وجود انسان مانند دريا است كه نطق و سخن ساحل و كناره آن مى باشد و حروف و كلمات مانند صدف هايى هستند كه در درياى وجود بدست مى آيند همچنين حقايق اشياء و معارف الهى كه دانش دل محسوب مى گردند، مانند گوهر و مرواريدى است كه از صدف بيرون مى آيد.

روايت امام صادق عليه السلام , لوح را به رق تعبير فرمود . رقى كه از نقره سفيدتر و از ياقوت صافى تر است .

و فرمود : آن كتاب مكنون است كه همه نسخه ها از وى استنساخ مى شود . و بر دهن قلم مهر زده شد كه تا قيامت نطق ندارد , نوشتنى ها نوشته شد .

فرمودند : قلم لؤلؤ است . باز فرمودند نور است . و باز فرمودند از شجر خلد است . و باز فرمودند ملك است .

و لوح هم محفوظ از محو و زوال است . و حق سبحانه فرمود : يمحوالله مايشاء و يثبت و عنده أم الكتاب . پس بنگر كه محو و اثبات در كدام مرتبه است , و لوح محفوظ در كدام مرتبه , و ام الكتاب چيست و در چه مرتبه است .

و امام فرمود كه لوح محفوظ ملكى است كه به اسرافيل مى رساند و اسرافيل به ميكائيل و ميكائيل به جبرئيل و جبرئيل به انبياء و رسل صلوات الله عليهم .

بود قرآن كتبى آيت عين 

بود هر آيات او رايت عين

الف در عالم عينى الوف است 

بمانند الف ديگر حروف است

حروف كتبيش باشد سياهى 

حروف عينيش نور الهى

كه اينجا يوم فصل است و جدايى است 

و آنجا يوم جمع است و خدايى است

هر يك از جنت و نار را در همه عوالم از حضرت علميه تا عالم شهادت مطلقه مظاهر است . و هر يك از مظاهر , مظهر اسمى از اسماء الله است . و نيز هر يك از اين مظاهر را در هر عالمى صورى و لوازمى است كه لايق به همان عالم مى باشند . اسماى حق سبحانه جمالى و جلالى اند , جنت مظهر جمالى و نار مظهر جلالى است . و همچنين قبر را در اين نشأه افراد متشابه است , و در آن نشأه قبرى روضة من رياض الجنة است و قبرى حفرة من حفر النار كه وزان قبر در اين نشأه و آن نشأه وزان انسان در نشأتين است , يعنى چنانكه انسان در اين نشأه نوع و در تحت او افراد متشابه و متماثل اند و در آن نشأه جنس است و در تحت او انواع كه اشخاص به حسب علوم و افعال و ملكاتشان به صور مختلفه اند , قبرهاى اين نشأه نيز افراد متشابه اند , اما قبرهاى آخرت قبرى روضه اى از رياض جنت و قبرى حفرى از حفره هاى ناراست پس قبرها خود انسانهايند .

عنصر فعال رواني كه آدمي را تحريك مي كند كه قلمرو طبيعت و جريانات جبري آن را به صورت آشيانه اي درآورد كه پيكرة آن را با دست خود ساخته و هريك از اجزاي آن پيكره، پاسخ گوي بعدي از ابعاد پذيرنده يا خلاق او بوده باشد. ريشة ثانوي فرهنگ ها، عبارت است از عوامل دروني و بيروني خاص اقوام و ملل كه توجيه كنندة ريشة اولي، يعني همان عنصر فعال رواني بوده و شئون زندگي آنان را رنگ آميزي و توجيه مي كند .

همه موجودات عالم به حكم ﴿و قضى ربّك اَلاّ تعبدوا اِلاّ ايّاه﴾به عبوديت و يگانگى خداوند اقرار دارند و همه او را عبادت و ستايش مى كنند و روز و شب پيوسته طالب و جوياى او هستند.