فايلستان

عالمي را از عمارت پاي در گل رفته است

وسعت از دست و دل مردم به منزل رفته است

مي شود زنجير پا عقل فلك پرواز را

كوچه راهي را كه مجنون با سلاسل رفته است

آتش سوزنده و خاك فراموشان يكي است

تا سپند بي قرار من ز محفل رفته است

مي كشد ميدان كه دريا را در آغوش آورد

موج ما گاهي گر از دريا به ساحل رفته است

پيش بينا نور حق روشنترست از آفتاب

بي بصيرت آن كه دنبال دلايل رفته است

هر چه جز آزادگي، بارست بر آزادگان

چون صنوبر زير بار يك جهان دل رفته است؟

صد بيابان از حريم كعبه افتاده است دور

هر كه در راه طلب يك گام غافل رفته است
 

دو شب از ماه نو سالي به عيد اميد مي باشد

هلال جام هر جا هست سي شب عيد مي باشد

نباشد دولت ناخوانده را نسبت به دولتها

نشاط افزون دهد صحبت چو بي تمهيد مي باشد

زنور حق بود هر كس زهستي بهره اي دارد 

ظهور ذره ناچيز از خورشيد مي باشد

نمي انديشد از زخم زبان هر كس كه مجنون شد

بهار خشك مغزان سايه هاي بيد مي باشد

به عبرت بين جهان را تا كند قطع اميد از تو

كه ديدنهاي رسمي را زپي واديد مي باشد

بود از گردش پرگار دور عيش مركز را

گشاد اهل دل در حلقه توحيد مي باشد

گر علي بود و اگر صديق بود

جان هر يك غرقهٔ تحقيق بود

چون بسوي غار مي‌شد مصطفا

خفت آن شب بر فراشش مرتضا

كرد جان خويشتن حيدر نثار

تابماند جان آن صدر كبار

پيش يار غار، صديق جهان

هم براي جان او در باخت جان

هر دو جان بازان راه او شدند

جان فشانان در پناه او شدند

تو تعصب كن كه ايشان مردوار

هر دو جان كردند بر جانان نثار

گر تو هستي مرد اين يا مرد آن

كو ترا يا درد اين يا درد آن

همچو ايشان جان فشاني پيشه گير

يا خموش و ترك اين انديشه گير

خويش را از دست دادم روي او بنموده شد

شد مرا نابوده بوده، بوده‌ام نابوده شد

هم تو راهي هم تو ره رو خويش را طي كن برس

آن رسد در حق كه او از خويشتن آسوده شد

كام عمر آن يافت كاندر راه طاعت صرف كرد

وقت او خوش كو تنش در راه حق فرسوده شد

اي خوانده بسي علم و جهان گشته سراسر

تو بر زمي و از برت اين چرخ مدور

اين چرخ مدور چه خطر دارد زي تو

چون بهرهٔ خود يافتي از دانش مضمر؟

تا كي تو به تن بر خوري از نعمت دنيا؟

يك چند به جان از نعم دانش برخور

بي سود بود هر چه خورد مردم در خواب

بيدار شناسد مزهٔ منفعت و ضر

خفته چه خبر دارد از چرخ و كواكب؟

دادار چه رانده است بر اين گوي مغبر؟

اين خاك سيه بيند و آن دايرهٔ سبز

گه روشن و گه تيره گهي خشك و گهي تر

نعمت همه آن داند كز خاك بر آيد

با خاك همان خاك نكو آيد و درخور

با صورت نيكو كه بياميزد با او

با جبهٔ سقلاطون با شعر مطير

با تشنگي و گرسنگي دارد محنت

سيري شمرد خير و همه گرسنگي شر

بيدار شو از خواب خوش، اي خفته چهل سال

بنگر كه ز يارانت نماندند كس ايدر

مزن تا تواني به گفتار دم

نكو گوي  گر دير گويي چه غم

بينديش و آنگه برآور نفس

وزان پيش بس كن كه گويند بس

به نطق آدمي بهتر است از دواب

دواب از تو به گرنگويي صواب

نيست ما را در جهان آب و گل ويرانه اي

خانه بر دوشان درياييم ما همچون حباب

غير را در خلوت دربسته ما بارنيست

در ميان جمع تنهاييم ما همچون حباب

از گراني بار بر دريا چولنگر نيستيم

از سبكروحي سبكپاييم ما همچون حباب

رزق ما از بحر پر گوهر بود دست تهي

تا به حرف پوچ گوياييم ما همچون حباب

گر چه از سر در هوايانيم پيش ناقصان

پرده دار بحر يكتاييم ما همچون حباب

لاف يكتايي ز ما روشن ضميران دور نيست

زاده آن بحر يكتاييم ما همچون حباب

هزار كاسه سرت رفت سوي خوان فلك

چو در فتاد از آن ديگ در دهان حلوا

پياپي از سوي مطبخ رسول مي آيد

كه پخته اند ملايك بر آسمان حلوا

به آبريز برد چونك خورد حلوا تن

به سوي عرش برد چونك خورد جان حلوا

به گرد ديگ دل اي جان چو كفچه گرد به سر

كه تا چو كفچه دهان پر كني حلوا

دلي كه از پي حلوا چو ديگ سوخت سياه

كرم بود كه ببخشد به تاي نان حلوا

خموش باش كه دگر حق نگويدش كه بده

چه جاي نان ندهد هم  به صد سنان حلوا

اگر طرحي در عمل مشكل تر از آن شد كه فكر مي كردي، دلسرد نشو. همه چيز اين دنيا همين طور است. خصوصاً اگر ارزشمند باشد. لاجرم خود حبابي بيش نبود، زيبا اما تو خالي.

هر لحظه وحي آسمان آيد بر سر جانها

كاخر چو دردي در زمين تا چند مي باشي برآ

هر كز گران جانان بود چون درد در پايان بود

آنگه رود بالاي خم كان درد او يابد صفا

گل را مجنبان هر دمي تا آب تو صافي شود

تا درد تو روشن شود تا درد تو گردد دوا

جانيست چون شعله ولي دودش ز نورش بيشتر

چون دود از حد بگذرد در خانه ننمايد ضيا

گر دود را كمتر كني از نور شعله برخوري

از نور تو روشن شود هم اين سرا هم آن سرا

در آب تيره بنگري ني ماه بيني ني فلك

خورشيد و ماه پنهان شود گر تيرگي گردد هوا

باد شمالي مي وزد كز وي هوا صافي شود

وز بهر اين صيقل سحر در مي دمد باد صبا

باد نفس مر سينه را ز اندوه صيقل مي زند

گر يك نفس گيرد نفس مر نفس را آيد فنا