ديده ظاهر كه همانا چشم سر است به جهت شدت تشعشعات خورشيد توان ديدن مستقيم نور خورشيد را ندارد ولى همين شدت نور را مى توان با واسطه و انعكاس آن در آب مشاهده كرد.هر گاه نور خورشيد به آب بتابد روشنى آن كمتر شده و قابل مشاهده و باعث افزايش ادراك مى گردد و جرم آفتاب به آسانى ديده خواهد شد.
وجود جمله موجودات هستى و پيدايش آنها در جهان مادى به واسطه نور ذات حق مى باشد با چنين نگرشى با جهان هستى چگونه مى توان تصور كرد كه ذات حق به واسطه وجود عالم هستى پيدايى و نمود خواهد داشت.
چون عقل آدمى توان ديدن انوار الهى را ندارد به كسى كه طالب مشاهده حق است بگو براى مشاهده جمال حق بدنبال چشمى ديگر باش زيرا با چشم و عقل و استدلال نمى توان خدا را درك كرد و تنها با چشم دل و با تزكيه و تصفيه نفس و با راهنمايى پير كامل اين امر تحقق مى يابد.
دنيا و هر آنچه در اوست همگى نمودها و جلوه هاى ذات الهى است و حق نيز به خاطر شدت و غايت پيدايى، در موجودات عالم پنهان مى باشد همان طور كه در نصف النهار به دليل شدت نور آفتاب چشم از درك آفتاب ناتوان است.
دَوْر در لغت به معنى گشتن و چرخيدن و در اصطلاح فلسفه هر گاه معلولى داراى علت باشد و آن علت خود معلول علتى ديگر باشد و همين امر ادامه يابد تا به علت اول رسد، گويند دور حاصل شده است.تسلسل در لغت به معنى زنجير و زنجير حلقه در حلقه است. و در اصطلاح فلسفه هر گاه معلولى داراى علتى باشد كه اين علت داراى علتى ديگر و علت ثانى خود داراى علتى ثالث باشد و اين امر تا بى نهايت ادامه داشته باشد و هيچگاه به علت اول برنگردد، اين عمل را تسلسل گويند.فلاسفه دو اصل دور و تسلسل را باطل مى شمارند و از آن استفاده كرده خدا را اثبات مى كنند.بنا بر اين فيلسوف زمانى به علت اصل دَوْر راه به جايى نمى برد و مرتب سير معكوس را طى مى كند و به جاى اول مى رسد و متوقف مى شود و زمانى هم بخاطر اين كه علت ها يكى بعد از ديگرى زنجيروار پشت سر هم خود نيازمند علتى ديگرند و اصل تسلسل را به وجود مى آورند زندانى اصل تسلسل گشته است و رهايى ندارد.
كسي كه از كثرت عبور كرده و به وحدت رسيده باشد يا به عبارتى از مظاهر صورى و مادى گذشته و به مقام توحيد دست يافته باشد در تمام موجودات هستى، حق را مشاهده مى كند و در ديدن اشياء اولين نگاهش بر نور وجود خداوند هستى بخش مى باشد زيرا حق را حقيقت اشياء مى داند.
پاك بازان بساط مردى، صدرنشينان صفۀ دردمندى بحر آشامان تشنه جگر دست افشانان بى‌پا و سر،سرگشتگان جادۀ سلامت،و منزويان كنج ملامت،زنده پيلان ژنده‌پوش و زنده دلان صاحب هوش،خرقه پوشان خانقاه قدس و باده نوشان بزمگاه انس.
حركت آفتاب را در بيوت و بروج گوناگون عيدها است مثلا روز نزول آفتاب ببرج حمل عيد اول است كه شبانه‌روز مساوى و هوا معتدل شود و صدها خاصيت ديگر كه بيت حيات است. روز اول نزول آفتاب را به برج سرطان عيد دوم گويند كه اول تابستان است و روز اول نزول آفتاب را به برج ميزان عيد سوم نامند كه فصل پائيز است با تمام خواص طبيعى آن.البته عيد چهارم هم با شروع فصل زمستان است و بهر حال اين عيدها مربوط به فصول چهارگانه است كه البته هر فصلى خاصيتى دارد.