فايلستان

هر كه امروز در ميدان خدمت است بشارتش باد كه فردا در مجمع روح و ريحان است، و نه هر كه ببهشت رضوان، بكرامت روح و ريحان رسيد. بهشت رضوان غايت نزهت متعبدان است، و روح و ريحان قبله جان محبانست بهشت رضوان علّيين و دار الاسلام است، و روح و ريحان در حضرت عنديّة تحفه جان عاشقانست، هر كه حركات را پاس دارد ببهشت رضوان رسد هر كه انفاس را پاس دارد بروح و ريحان رسد. اين روح و ريحان كه تواند شرح آن و چه نهند عبارت از آن، چيزي كه نيايد در زبان شرح آن چون توان، بادي درآيد از عالم غيب كه آن را باد فضل گويند ميغي فراهم آرد كه آن را ميغ برّ گويند، باراني ببارد كه آن را باران لطف گويند سيلي آيد از آن باران كه آن را سيل مهر گويند.

هر آن نفس كو آمد اندر حيات       

چشد شربت نيستى و ممات

دو روزى چو از زندگانى گذشت   

به سوى خدا باز خواهيد گشت

تقدير الهي و حكم ربّاني، آفتاب رخشان هر چند فرو مي شود از قومي تا بر ايشان ظلمت آرد، بقومي باز برآيد و نور بارد.

به چشم كم مبين در قامت خم گشته پيران

كز اين پشت كمان كار دم شمشير مي آيد

نپردازد به سير باغ جنت، ديده حق بين

كه مهمان از سر خوان كريمان سير مي آيد

نباشد حسن از حال گرفتاران خود غافل

كه از خلخال ليلي ناله زنجير مي آيد

چه صورت دارد از بيهوده گردي منع من كردن؟

كه عكس من برون زآيينه تصوير مي آيد

نشد باز از دم گرم بهاران عقده از كارم

چه كار از بر گريز ناخن تدبير مي آيد؟

به حيراني توان شد كامياب از چهره خوبان

كه حفظ صورت از آيينه تصوير مي آيد

نگردد تيرباران ملامت سنگ راه من

نيستان كي برون از عهده اين شير مي آيد

مدان از سخت جاني گر نمردم در فراق تو

كه جان از ناتواني بر لب من دير مي آيد

زكويش چون برون آيم، كه سيلاب سبك جولان

به دشواري برون زان خاك دامنگير مي آيد

هر كه را ديده ني به حق بيناست

ديده او به ديد حق نه سزاست

تا نگردد به حكم «بي يبصر»

ديده تو به عين حق ناظر

نيست امكان جمال حق ديدن

گل ز باغ شهود حق چيدن

چون تو سازي روان ز نافله ها

به ديار قبول قافله ها

بر قواي تو وحدت و اطلاق

غالب آيد به قدر استحقاق

چشم و گوش و زبان تو هر يك

عين هستي حق شود بي شك

وصف امكان شود در او مغلوب

منصبغ يابي اش به حكم وجوب

هر كه عرف مقربان داند

اهل قرب فرايضت خواند

ور كني اين دو قرب را با هم

جمع باشي يگانه عالم

نقد قربين حاصل تو بود

قاب قوسين منزل تو بود

ور ز همت كمي بلند روي

كه مقيد به جمع هم نشوي

دوران باشدت درين سه مقام

بي تقيد به قيد هيچكدام

پا ز عالي نهي سوي اعلي

سرفرازي به اوج او ادني

زيان نقصان ندارد مايه داران مروت را

فرومايه است هر كس ديده اش بر سود مي باشد

زفيض چشم حق بين در بياباني است جولانم

كه آنجا هر سياهي كعبه مقصود مي باشد

اي كاش بود ما نبودي

يا بنمودي هر آنچه بودي

نگشود ز كعبه در كسي را

از ما در دير را سجودي

ز تو هر ذره جهاني ز تو هر قطره چو جاني

چو ز تو يافت نشاني چه كند نام و نشان را

جهت گوهر فايق به تك بحر حقايق

چو به سر بايد رفتن چه كنم پاي دوان را

به سلاح احد تو ره ما را بزدي تو

همه رختم ستدي تو چه دهم باج ستان را

منگر رنج و بلا را بنگر عشق و ولا را

منگر جور و جفا را بنگر صد نگران را

غم را لطف لقب كن ز غم و درد طرب كن

هم از اين خوب طلب كن فرج و امن و امان را

بطلب امن وامان را بگزين گوشه گران را

انْتَ الذّى تَعَرَّفْتَ الىَّ فِى كُلِّ شَىْ‌ءٍ فَرَأَيْتُكَ ظاهِراً فِى كُلِّ شَىْ‌ءٍ وَ انْتَ الظَّاهِرُ لِكُلِّ شَىْ‌ءٍ. تويى كه خود را در همه چيز به من نشان داده‌اى، و من تو را در همه چيز، آشكار ديده‌ام. و تو بر هر چيزى آشكارى.

ما چو چنگيم و تو زخمه مى‌زنى‌

زارى از ما نه، تو زارى مى‌كنى‌

ما چو ناييم و نوا در ما ز توست‌

ما چو كوهيم و صدا در ما ز توست‌

ما چو شَطرنجيم اندر بُرد و مات‌

برد و ماتِ ما ز توست، اى خوش صفات‌

ما كه باشيم اى تو ما را جانِ جان‌

تا كه ما باشيم با تو درميان؟

ما عدمهاييم و هستى‌هاى ما

تو وجودِ مطلقى، فانى نُما

ما همه شيران، ولى شير عَلَم‌

حمله‌شان از باد باشد، دَم به دَم‌

حمله‌شان پيدا و ناپيداست باد

آن كه ناپيداست، از ما گُم مباد.

هر كه از آفتاب نور الله

دل و جانش منور است چو ماه

در پي سيم و زر كجا پويد

روشنايي ز نورحق جويد

حرص و دل هر دو در يكي سينه

روي زنگي ست پيش آيينه