فايلستان

اي حريم بارگاهت كعبه ملك و ملك !

ساحتت را روضه فردوس حدي مشترك

در خط از عكس خطوطت ، سطح لوح لاجورد

در گل از سهم اساست ، پاي وهم تيز تك

از فروغ شمسه ديوار ايوانت به شب

ذره ها را در هوا بتوان شمردن يك به يك

پاسبانان دور بامت كه با عرشند راست

زنده مي دارند شب ز آواز تسبيح ملك

باغبار كيمياي خاك در گاه تو زر

سر زند بر سنگ اگر جوهر نمايد بر محك

با رگاهت قبله گاه مشگ مويان خطا

آستانت قبله جاي ماهرويان نمك

جنت وصحنت مقابل مي نهد استاد عقل

گفت رضوان : هان بيا ! آن عرصه لي ، وين خصه لك

خا ر و خاشاك غذايت مي فرستند هر صباح

گلشن فردوس را فراش بر رسم ملك

ز اشتياق خوض روض كوثر مشربت

مي شود ماه سما هر ماه بر شكل سمك

ز اعتدال نو بهار گلشنت در مهرگان

مي دماند خيري از ازهار وگلبرگ از خسك

چرخ خورشيد جلالي ايمن از تغيير هدم

سد يا جوج بلايي فارغ از تخريب دك

مآهير بر صدر تو جمشيد ست بر عرش سبا

شاه بر تخت تو خورشيد ست بر اوج فلك

حزم هشيارست قصر ملك اين را پاسبان

بخت بيدارست خيل نصرت آن را يزك

نيست بي اين باد را دست تطاول بر چراغ

نيس بي آن آب را حكم تصرف بر نمك

آن جهانداري كه از آواز كوشش هر زمان

روز كوشش آيد اندر گوشش (النصرة معك )

خطه بغداد جز در سايه اقبال شان

چون خلافت با علي بوده است و زهرا بي فدك

تا به تيغ زرنگاري از روي گيتي هر صباح

خط مشك افشان شب را مي كند خورشيد حك

اين بهشت آباد خرم بر شما فرخنده باد

مسكن احباب جنت منزل اعداد درك
 

هر چند كه بلبلان گزينند

مرغان دگر خمش نشينند

خود گير كه خرمني ندارند

نه از خرمن فقر دانه چينند

از حلقه برون نه‌ايم ما نيز

هر چند كه آن شهان نگينند

گر ولوله مرا نخواهند

از بهر چه كارم آفرينند

شيرين و ترش مراد شاهست

دو ديگ نهاده بهر اينند

بايست بود ترش به مطبخ

چون مخموران بدان رهينند

هر حالت ما غذاي قوميست

زين اغذيه غيبيان سمينند

مرغان ضمير از آسمانند

روزي دو سه بسته زمينند

زانشان ز فلك گسيل كردند

هر چند ستارگان دينند

تا قدر وصال حق بدانند

تا درد فراق حق بينند

بر خاك قراضه گر بريزند

آن را نهلند و برگزينند
 

در ديدهٔ ما نگر جمال حق بين

كاين عين حقيقت است و انوار يقين

حق نيز جمال خويش در ما بيند

وين فاش مكن كه خونت ريزد به زمين

گر عارف حق بيني چشم از همه بر هم زن

چون دل به يكي دادي، آتش به دو عالم زن

هم نكتهٔ وحدت را با شاهد يكتاگو

هم بانگ اناالحق را بر دار معظم زن

هم چشم تماشا را بر روي نكو بگشا

هم دست تمنا را بر گيسوي پر خم زن

هم جلوهٔ ساقي را در جام بلورين بين

هم بادهٔ بي‌غش را با سادهٔ بي غم زن

ذكر از رخ رخشانش با موسي عمران گو

حرف از لب جان بخشش با عيسي مريم زن

حال دل خونين را با عاشق صادق گو

رطل مي صافي را با صوفي محرم زن

چون ساقي رنداني، مي با لب خندان خور

چون مطرب مستاني ني با دل خرم زن

چون آب بقا داري بر خاك سكندر ريز

چون جام به چنگ آري با ياد لب جم زن

چون گرد حرم گشتي با خانه خدا بنشين

چون مي به قدح كردي بر چشمهٔ زمزم زن

گر تكيه دهي وقتي، بر تخت سليمان ده

ور پنجه زني روزي، در پنجه رستم زن

گر دردي از او بردي صد خنده به درمان كن

ور زخمي از او خوردي صد طعنه به مرهم زن

يا كحل ثوابت را در چشم ملائك كش

يا برق گناهت را بر خرمن آدم زن

يا خازن جنت شو، گلهاي بهشتي چين

يا مالك دوزخ شو، درهاي جهنم زن

يا بندهٔ عقبا شو، يا خواجهٔ دنيا شو

يا ساز عروسي كن، يا حلقهٔ ماتم زن

زاهد سخن تقوي بسيار مگو با ما

انگشت قبولت را بر ديدهٔ پر نم زن

چون خاتم كارت را بر دست اجل دادند

نه تاج به تارك نه، نه دست به خاتم زن

گر آتش دل نيست پس اين دود چراست

ور عود نسوخت بوي اين عود چراست

اين بودن من عاشق و نابود چراست

پروانه ز سوز شمع خشنود چراست
 

نور ظاهر اگر چه روشن است و نيكو تبع و چاكر نور باطن است، نور ظاهر نور شمس و قمرست، و نور باطن نور توحيد و معرفت، نور شمس و قمر اگر چه زيبا و روشن است آخر روزي آن را كسوف و خسوف بود و فردا در قيامت مكدّر و مكوّر گردد.

به ميزان همت جهان را بسنج

كه همت جهان سنج ميزان بود

عيار لئيمان شناسي بلي

شناسد عيار آنكه وزان بود

وليكن فناي بخيلان مخواه

اگرچه بقاي كرم زان بود

مگو كز چمن نيست بادا غراب

مگر نرخ انجير ارزان بود

تو را از حيات كريمان چه سود

كه از مردن بخل ورزان بود

اي جوانمرد! آثار نظر صادقان بهر خارستان خذلان كه رسد عبهر دين بر آيد، بركات انفاس ايشان بهر شورستان ادبار كه تابد عنبر عشق بوي دهد، اگر بمفلس نگرند توانگر شود، اگر بزنار دار نگرند مقبول درگاه عزّت شود.

خداوند كه پروردگار عالميان است بوسيله افلاك هر لحظه و در هر زمان اندك، به حكم ﴿كل يوم هو فى شأن﴾از آب و گل ـ عناصر ـ يك ظرف ديگر مى سازد و و همان طور كه كوزه گر با عناصر آب و گل به وسيله چرخ فخارى، ظرفهاى مختلف مى سازد زيرا خمير مايه ظروف در اختيار اوست و او نيز به هر شكلى كه بخواهد آنها را مى سازد، در اينجا نيز افلاك از خود اختيارى ندارند و به حكم حق تعالى مى گردند.

فناء بر دو قسم است فناء ظاهرى و فناى باطنى كه فناى ظاهرى فناى افعال است و فناى باطنى فنا اوصاف و ذات، و بعضى گويند فنا از بين رفتن اوصاف مذمومه است و بقاء وجود اوصاف محموده است.