اگر سيلى گران از فراز كوهى سرازير شده است و درخت تنومندى را ريشه كن كرده است كه در مسير سيل ناگهان به خرسنگى گير كرده است و به صورت پلى در آمده است , اين عرض و اتفاقى است كه يكبارگى است نه اينكه هميشگى بوده باشد , اما وحدت صنع و تقدير و تدبير نظام احسن عالم و آدم هميشگى است .
«انا لله و انا اليه راجعون»؛ ما از آن خداييم و به سوي او باز مي گرديم." (بقره/ ۱۵۶)
در حديث آمد كه خلاق مجيد
خلق عالم را سه گونه آفريد
يك گروه را جمله عقل و علم وجود
آن فرشته است و نداند جز سجود
نيست اندر عنصرش حرص و هوي
نور مطلق زنده از عشق خدا
يك گروه ديگر از دانش تهي
همچو حيوان از علف در فربهي
او نبيند جز كه اصطبل و علف
از شقاوت غافل است و از شرف
و آن سوم هست آدميزاد و بشر
از فرشته نيمي و نيمي زخر
تا كدامين غالب آيد در نبرد
زين دوگانه تا كدامين برد نرد
كجا ستاره سها در مقابل آفتاب عالمتاب مى تواند بگويد : مرا نور است . آنجا كه كتاب و كتابخانه هست و خبرى از كتاب مى دهد , از اشراق و اشراف قرآن و جوامع روائى قرآن است .
قرآن بحر غيرمتناهى است . آن كسى كه براى اين اقيانوس عظيم الهى ساحل مى پندارد , در محفل روشنها ننشسته , و از سخندانان و زبان فهمان حرف نشنيده , و به اسرار آيات قرآنى پى نبرده است , در اين دريا غواصى نكرده است . همان طورى كه دار هستى را نهايت نيست , فعل خداوند را نهايت نيست , كلام خداوند را نهايت نيست . كلام هر كس به فراخور عظمت وجودى اوست . قلم هر كس به اندازه سعه وجودى اوست . هر كس حرفى مى زند يا كتابى تاليف مى كند و خلاصه آثار وجود هر كس مطلقا معرف مايه و پايه و قدر و اندازه عظمت وجوديش است .
اي عزيز! هرچه در ملك و ملكوتست، هر يكي مسخر كاري معين است، اما آدمي مسخر يك كار معين نيست، بلكه مسخر مختاريست: چنانكه احراق بر آتش بستند، اختيار در آدمي بستند.
خداوند متعال مى فرمايد: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ.» (بقره: ۱۵۵)؛ قطعا همه شما را با ترس و گرسنگى و كمبود مالى و جانى و ميوه ها ابتلا مى نماييم و بشارت باد بر پايداران. بنابراين، شرط مهم انتظار، استقامت در مقابل نقصان ها و كمبودهاست.
انسان منتظر بايد به گونه اى بزيد كه اگر ظهور و قيام مهدى(ع) را در حيات خويش درك نكند باز در آن سهيم باشد و اين در گرو آن است كه از نظر فكر و عمل در صفِ حق جويان و باطل ستيزان روزگار خويش باشد و سلوك اجتماعى اش در جهت زمينه سازى و آمادگى هر چه بيشتر خود و جامعه براى پذيرش اين قيام باشد.چنين انسانى همواره جهادى بزرگ را فرا روى خود مى نگرد و آزمون پايدارى به دين و عقيده را كه لازمه اين جهاد است در سراسر دوران زندگى به اجرا در مى آورد و پيوسته با آزمونهاى كوچك تر ميزان موفقيّت و شايستگى خود را در آن آزمون بزرگ مى افزايد.
«اِنتِظارُ الْفَرَج بِالصَّبرِ، عِبادَةٌ: چشم به راه فرج (رسيدن گشايش الهي) داشتن، با صبر و بردباري، عبادت است»
هوشيدرماه، دومين منجي زردشتي، در اواخر هزارۀ ۱۱ زاده مي‌شود و در آغاز هزارۀ ۱۲ (هزارۀ ۶ از آغاز اختلاط جهان) در ۳۰ سالگي ظهور مي‌كند. خورشيد در اين هنگام ۲۰ شبانه‌روز در ميان آسمان مي‌ايستد و ۶ سال گياهان خشك نمي‌شوند. ظهور اژدهاي شگفت‌انگيزي كه قدرت همۀ مارها را در خود دارد، از حوادث اين دوران است. حادثۀ ديگر رها شدن ضحاك از زندان فريدون است. براي باز به بند كشيدن او گرشاسب كه به عقيدۀ زردشتيان، يكي از جاويدانان است، برانگيخته مي‌شود و ضحاك به دست وي كشته مي‌شود . سرانجام در پايان اين هزاره سوشيانس، آخرين منجي زردشتي، ظهور مي‌كند. خورشيد ۳۰ شبانه‌روز در ميان آسمان مي‌ايستد. جاودانان زردشتي مانند كيخسرو و طوس و گرشاسب به ياري او مي‌آيند. نبرد نهايي نيروهاي اورمزدي با قدرتهاي اهريمني، كه در اين زمان بسيار ضعيف شده‌اند، صورت مي‌گيرد. هر يك از ايزدان هماورد اهريمني خود را از ميان مي‌برد و اورمزد خود اهريمن را شكست مي‌دهد. به روايتي او را از راه همان سوراخي كه در آغاز خلقت به جهان تاخته بود، به دوزخ يا عالم تاريكي كه جاي اصلي اوست، مي‌فرستد و به روايت ديگر، اهريمن كاملاً از ميان مي‌رود.
در پايان جهان به جاي چشمه‌هاي آب، چشمه‌هاي آتش بيرون مي‌آيد، باران باز مي‌ايستد، كوهها بر زمين فرو مي‌ريزند و زمين هموار مي‌گردد. اين زمان هنگام رستاخيز يعني برانگيختن مردگان است. وقتي كه روان به تن آنان بازآمد و آنان از زمين برخاستند، همه در مجمع ايست واستر گرد مي‌آيند. مؤمنان از كافران جدا مي‌گردند. آنگاه آتش بزرگي جهان را فرا مي‌گيرد و فلزات همه گداخته مي‌شوند و مردم بايد از آن رود بزرگ گداخته بگذرند، گذر از اين سيل گداخته براي مؤمنان مانند گذشتن از رودخانه‌اي از شير گرم است. كافران با گذشتن از آن، از گناه خود پاك مي‌شوند و سرانجام اورمزد مهربان همۀ كافران را كه قبلاً در دوزخ مجازات شده بودند و اكنون با گذر از فلز گداخته پاك شده‌اند، مي‌بخشايد و همه به بهشت مي‌روند و تا ابد در آنجا آسوده از بيم اهريمن به سر مي‌برند. سوشيانس با اجراي مراسم «يسنا» كه مهم‌ترين آيين ديني زردشتي است، موجب جاودانگي مردمان مي‌شود .