اگر قرين دورانديشي شوي و عزم كني، مصيبت و سختي را ناچيز يابي و تاثير و زيانشان اندك سازي.نيز از همان راه هاست كه: آنچه از فرا رسيدن فنا داني، دل را نيز بياموز و نيز آنچه از بگذشتني كه سرنوشت است. چرا كه دنيا را حال يكسان نماند و هيچ مخلوقي را بقائي آشكارا نيست.
خداوندا مرا به نيازمندي به خودت بي نيازي ده. و به بي نيازي از خودت فقيرم مگردان.
آدميان چه فراوانند، نه اما چه اندكند! خداوند همي داند كه من ناصوابي نگفته ام.چرا كه هنگامي كه چشم باز همي كنم، بر بسياري همي افتد. اما براستي برآدمئي نيفتد.
طبيب درد بي‌درمان كدامست
رفيق راه بي‌پايان كدامست
اگر عقلست پس ديوانگي چيست
وگر جانست پس جانان كدامست
چراغ عالم افروز مخلد
كه ني كفرست و ني ايمان كدامست
پر از درست بحر لايزالي
درونش گوهر انسان كدامست
غلامانه است اشياء را قباها
ميان بندگان سلطان كدامست
يكي جزو جهان خود بي‌مرض نيست
طبيب عشق را دكان كدامست
خرد عاجز شد اندر فكر عاجز
كه سركش كيست سرگردان كدامست
بت موزون به بتخانه بسي جست
كه موزونات را ميزان كدامست
چه قبله كرده‌اي اين گفت و گو را
طلب كن درس خاموشان كدامست
خواهي شرف مردم دانا باشد
عزت مطلب فروتني تا باشد
با صدر نشينان منشين كز ميزان
هر سنگ سبك‌تر است بالا باشد
فلسفي را با سياست دان بيك ميزان مسنج
چشم آن خورشيد كوري ديدهٔ اين بي نمي
آن تراشد قول حق را حجت نا استوار
وين تراشد قول باطل را دليل محكمي
صفت آن مردانست كه كسب ظاهر ايشان را باز ندارد از ذكر اللَّه، ظاهرشان با خلق باطنشان در شهود اسماء و صفات حق، مرداني كه طلب ايشان را عديل، و ذكر ايشان را دليل. و مهر ايشان را سبيل، دنيا در چشم ايشان قليل. مرداني كه ذكر اللَّه ايشان را شعار، مهر اللَّه ايشان را دثار، درگاه لطف اللَّه ايشان را جاي و قرار، همتشان منزه از اغيار، جمال فردوسند وزين دار القرار، مغبوط مهاجرانند و محسود انصار، بر زمين همي روند و همي كند بايشان افتخار. رجال مرداني كه بر سرشان تاج و كلاه نه در دلشان جز دوستي اللَّه نه، در كوي دوست ايشان را رفيق و همراه نه، اذا عظم المطلوب قلّ المساعد، چه زيان دارد ايشان را چون در دنيا نفايه بازارهااند، قلب همه نقدهااند. عيب خواجگانند و ردّ همسايگان. لكن نامشان در جريده دوستان، بر داشتگان لطفند، و نواختگان رحمان، دلشان پيوسته بحق نگران، نشستنشان بر خاك، خفتنشان بر زمين، دستشان بالين، خانه‌شان مسجد، چه زيان دارد ايشان را اين فقر و فاقت چون بيك اشارت چشم ايشان جهانيان را باران دهند، و بيك نظر دل ايشان كافران را هزيمت كنند، و بيك اندوه دل ايشان جبرئيل را فرا راه كنند
وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ ميگويد: وزن اعمال روز رستاخيز بودني است در ترازويي كه آن را عمود است و دو كفه و زبان.
اي جوانمرد، نجات از تيغ ظاهر بتيغ ظاهرست و نجات از عقوبت باطن بعقيدت باطن است. چون بزبان ظاهر گفتي لا اله الا اللَّه، تيغ اين سراي از گردنت برخاست و چون بدل پذيرفتي لا اله الا اللَّه، عقوبت آن سراي از تنت برخاست. زبان مؤمن پاسبان دلست. بذكر تسبيح و تهليل پاسباني دل كند. هر گه كه دل بصفت اخلاص و پيرايه صدق آراسته بود، پاسبان بر جاي خود بود. اما دلي كه در او اخلاص و صدق نباشد، خراب بود و در خانه خراب پاسبان نشاندن محال بود. چون سلطان اخلاص در صميم دل موحّد وطن گرفت.
معاني اوراق آدم و صحف شيث و ابراهيم و تورية موسي و انجيل عيسي و زبور داود و فرقان محمد (ص)، آن جمله در ضمن اين حروف و كلماتست.آدم صفي كه بديع قدرت و صنيع فطرت و نسيج ارادت بود، در نخستين منزل وجود در صدر دولت بر تخت بخت نشست و مسجود مقربان گشت. از بهر آنكه ترنم حال پاك وي در طنين انس اين كلمات بود.ادريس كه از وهده ظلمت خاك، بسراي پاك توانست شد، معتصم وي اين كلمات بود. نوح شكور كه در سفينه نجات سلامت و كرامت يافت، بعصمت و حشمت اين كلمات بود. خليل كه آتش گاه دشمن بر وي بوستان انس و روضه قدس گشت، از روح نسيم و فوح شميم اين كلمات بود. موسي كليم كه از زحمت و ظلمت مجاورت فرعون برست و راه مكالمت و مناجات حق بر وي روشن گشت از تاوش برق اين كلمات بود.